Sâu răng bệnh nhẹ nhưng có thể gây nguy hiểm nếu không điều trị sớm

Sâu răng là bệnh lý răng miệng phổ biến nhất không chỉ ở Việt Nam mà còn ở các quốc gia khác trên thế giới. Trong bài viết này Nha khoa Hùng Vương sẽ mang tới bạn một số kiến thức cơ bản cần biết về sâu răng để có thể phòng tránh hoặc biết cách xử lý khi thấy bản thân hoặc gia đình bị sâu răng.

Sâu răng là gì?

Sâu răng là tình trạng tổn thương mất mô cứng của răng do quá trình hủy khoáng gây ra bởi vi khuẩn ở mảng bám răng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng. Sâu răng là do sự kết hợp của các yếu tố, bao gồm vi khuẩn trong miệng, ăn vặt thường xuyên, sử dụng đồ uống có đường và vệ sinh răng miệng không tốt.

Sâu răng là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt phổ biến ở trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn tuổi. Bất cứ ai cũng có thể bị sâu răng, kể cả trẻ sơ sinh khi có răng.

Nếu sâu răng không được điều trị, tình trạng bệnh càng nặng hơn và ảnh hưởng đến các lớp sâu hơn của răng. Chúng có thể dẫn đến đau buốt răng, viêm tủy, nhiễm trùng nghiêm trọng và mất răng. Thăm khám thường xuyên, chải răng sạch và dùng chỉ nha khoa, máy tăm nước là cách bảo vệ tốt nhất chống lại sâu răng.

Nguyên nhân sâu răng

Sâu răng là hệ quả của một quá trình xảy ra dần dần theo thời gian. Sau đây là cách sâu răng phát triển:

• Mảng bám. Mảng bám là một màng dính bao phủ răng do ăn nhiều đường và tinh bột và không được làm sạch. Khi đường và tinh bột không được làm sạch khỏi răng, vi khuẩn sẽ tích tụ và hình thành mảng bám. Mảng bám trên răng có thể cứng lại dưới hoặc trên đường viền nướu thành cao răng. Vôi răng làm cho mảng bám khó để loại bỏ hơn và tạo ra một lá chắn cho vi khuẩn.
• Các axit trong mảng bám loại bỏ các khoáng chất trong men răng cứng, bên ngoài của răng. Xói mòn này gây ra các lỗ nhỏ hoặc lỗ trên men răng – giai đoạn đầu tiên của sâu răng. Một khi men răng bị bào mòn, vi khuẩn và axit có thể đến lớp răng tiếp theo, được gọi là ngà răng. Lớp này mềm hơn men và ít kháng axit. Ngà răng có các ống nhỏ tiếp xúc trực tiếp với dây thần kinh của răng gây ra sự nhạy cảm.
• Khi sâu răng phát triển, vi khuẩn và axit tiếp tục di chuyển tới buồng tủy có chứa dây thần kinh và mạch máu. Buồng tủy bị sưng và kích thích từ vi khuẩn tạo áp lực nội tủy sưng mở rộng bên trong răng, dây thần kinh bị chèn ép, gây đau.

Nguyên nhân sâu răng có thể do một số chủng vi khuẩn có khả năng gây sâu răng cao nhất trong nghiên cứu thực nghiệm là Streptococus mutans. Một số chủng vi khuẩn khác như Actinomyces, Lactobacillus… cũng được xác định có khả năng gây ra sâu răng.

Triệu chứng của bệnh lý “sâu răng”

Các dấu hiệu và triệu chứng của sâu răng khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và vị trí của chúng. Khi sâu răng mới bắt đầu, người bệnh có thể không có bất kỳ triệu chứng nào cả. Khi sâu răng nặng hơn, nó có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng như:

• Đau buốt răng, đau tự phát hoặc đau xảy ra mà không có nguyên nhân rõ ràng
• Răng nhạy cảm
• Đau nhẹ đến đau khi ăn hoặc uống thứ gì đó ngọt, nóng hoặc lạnh
• Người bệnh có thể nhìn thấy lỗ hổng trên răng
• Nhuộm màu nâu, đen hoặc trắng trên bất kỳ bề mặt nào của răng
• Cảm giác đau khi cắn

Cách phòng ngừa sâu răng

• Chải răng bằng kem đánh răng có fluoride sau khi ăn hoặc uống. Chải răng ít nhất hai lần một ngày và lý tưởng nhất sau khi ăn 30 phút, sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride. Để làm sạch giữa răng của bạn, dùng chỉ nha khoa hoặc sử dụng bàn chải kẽ răng, hoặc máy tăm nước.
• Nếu nha sĩ cảm thấy có nguy cơ bị sâu răng cao, họ có thể khuyên người dân nên sử dụng nước súc miệng bằng fluoride. Bôi vecni Fluor mỗi 6 tháng 1 lần cũng là cách ngăn ngừa sâu răng rất hiệu quả.
• Khám răng định kỳ. Làm sạch răng chuyên nghiệp và kiểm tra răng miệng thường xuyên, có thể giúp ngăn ngừa bệnh sâu răng hoặc phát hiện sớm.
• Tránh ăn vặt thường xuyên sẽ khiến vi khuẩn miệng tạo ra axit có thể phá hủy men răng. Nếu ăn nhẹ hoặc uống nước ngọt có gas thường xuyên thì răng sẽ  bị tấn công liên tục.
• Ăn thực phẩm tốt cho răng. Một số thực phẩm và đồ uống tốt cho răng hơn những loại khá như uống trà xanh, nhai kẹo cao su không đường sẽ hỗ trọ làm sạch răng cho bạn.
• Cân nhắc điều trị bằng fluoride. Nha sĩ có thể đề nghị phương pháp điều trị bằng fluoride định kỳ, đặc biệt là nếu người bệnh không nhận đủ fluoride thông qua nước uống có fluoride và các nguồn khác.

Điều trị sâu răng

Trám răng là phương pháp được sử dụng để khôi phục lại những chiếc răng đã bị hư hỏng do sâu răng gây nên, đem lại chức năng bình thường như răng tự nhiên. Để thực hiện việc trám răng, đầu tiên người bệnh sẽ được nha sĩ loại bỏ các tổ chức sâu răng, làm sạch vùng bị ảnh hưởng, sau đó sẽ dùng vật liệu hàn răng chuyên dụng lấp kín vùng khoảng trống. Bằng cách đó sẽ ngăn cản được sự xâm nhập của vi khuẩn trên bề mặt răng.

Trám răng giúp cải thiện tình trạng sâu răng, đưa răng trở về tình trạng ban đầu, hạn chế sâu răng quay lại. Phương pháp này không gây ảnh hưởng đến cấu trúc của răng cũng như hàm mặt, bởi không cần mài cùi hay chụp răng. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khuyến nghị sử dụng chất trám răng cho tất cả trẻ em trong độ tuổi đi học. Chất bịt kín có thể tồn tạitrong vài năm trước khi chúng cần được thay thế, nhưng chúng cần được kiểm tra thường xuyên.